مدیریت بحران فرد گرفتار در کولاک و باد در ارتفاعات - مولف، عماد تفضلیان

برای سالیان متمادی شاهد بروز حوادث دلخراش در ارتفاعات کشور بوده ایم که تا حدودی مساله ای طبیعی در فصل زمستان بوده و میتوان با نام حادثه، آنرا بخشی از ورزش کوهنوردی دانست، اما مساله مهم این است که این حوادث از حالت طبیعی خود خارج شده و مانند یک اپیدمی در تمام فصول به کرات تکرار می شود و باعث مرگ کوهنوردان عزیز می شود.

با وجود این توضیح و عدم ارائه راهکاری علمی و عملی برای کنترل این مسائل، همچنان کوهستان از ما قربانی می گیرد. این طرح یک راهکار علمی و عملی در مرحله پیشگیری و مدیریت این حوادث در تمام مراحل و ابعاد آن در ارتفاعات کشور عزیزمان ایران است که در شرایط واقعی مورد بررسی قرار گرفته است.

تکنیک‌ها و مهارت‌های مهم در مدیریت بحران حوادث کوهنوردی

در طبیعتگردی، به ویژه در کوهنوردی در ارتفاعات و کولاک و سرما، همواره مخاطرات بزرگی وجود دارند که باید تا هر حد ممکن از این خطرات آگاه بود و برای آن‌ها آمادگی لازم را داشت.

علاوه بر این موضوع، بسیاری از شرایط بحرانی، ممکن است در هنگامی رخ دهند که فرد دارای آمادگی لازم برای این مواجهه نیست یا حتی به قصد طبیعتگردی وارد فضای بحرانی نشده باشد. در این وبلاگ قصد داریم از راهکارهای تجربی صحبت کنیم که می‌تواند باعث ایجاد آمادگی بیشتر برای شما شود تا در شرایط ناگوار، بتوانید کنترل بیشتری بر شرایط داشته باشید و خود را از شرایط سخت نجات داده و یا بتوانید تا رسیدن نیروهای امدادی تمهیدات مناسبی را در شرایط حادثه برای خود ایجاد نمایید.

این مطالب می‌توانند برای گروه بزرگی از افراد مورد استفاده قرار گیرند تا بتوان از رخ دادن حوادث ناگوار بسیاری در کشور جلوگیری نمود؛

  • مراکز و موسسات آموزشی
  • امدادگران و نجاتگران و آتشنشان ها
  • هیئت های کوهنوردی
  • باشگاه های کوهنوردی
  • راهنمایان و سرپرست ها
  • مربی ها
  • طبیعتگردها و کوهنوردان
  • کلیه کسانی که به کوه می روند...

دلایل قرار گرفتن کوهنوردان در شرایط بحرانی

شرایط متعدد بسیاری می‌تواند باعث قرار گرفتن شما در یک وضعیت بحرانی یا حوادث ناگوار شود. اما به طور کلی، می‌توان عوامل بسیار جدی و مهمی را علت قرار گرفتن طبیعت‌گردان و کوهنوردان در شرایط بحرانی دانست که در ادامه به تعدادی از این موارد اشاره خواهیم کرد:

  1. کوه نورد های ما با علم و آگاهی از این مساله که باید پیش بینی های لازم را قبل از برنامه انجام دهند ، اما باز با توجه به مهیا نبودن انواع شرایط ، اقدام به صعود میکنند
  2. عدم توجه به هشدارهای هواشناسی
  3.  در نظر نگرفتن و عدم پیش بینی شرایط خاص که میتواند زمان بندی برنامه را تحت تاثیر قرار دهد و باعث قرار گرفتن در شرایط خاص شود
  4. غرور کاذب و عدم توجه به قوانین صعود مخصوصا در مورد سرپرست برنامه ها
  5. نداشتن آگاهی ، دانش وتجربه لازم در افراد آماتور و کوه رو و برخی افراد حرفه ای
  6. نداشتن تجهیزات لازم
  7. نبود سازکار قانونی مشخص جهت جلوگیری قانونی از ورود افراد به منطقه در شرایط خاص

ایران، کشوری نیمه کوهستانی

از 1.648.000 کیلومتر مربع مساحت ایران 882.150 کیلومتر مربع و یا معادل 54.4 درصد کشور را کوه فرا گرفته است که در ادامه به این مناطق اشاره خواهیم داشت:

  1. رشته‌کوه البرز، در شمال کشور، شامل قله دماوند (بلندترین قله ایران با ارتفاع ۵۶۱۰ متر).
  2. رشته‌کوه زاگرس، در غرب و جنوب غربی ایران، از آذربایجان تا خلیج فارس امتداد دارد.
  3. رشته‌کوه‌های مرکزی و شرقی ایران، شامل کوه‌های کرمان، کوه‌های مکران و کوه‌های خراسان.
  4. کوه‌های منفرد، مانند کوه تفتان در سیستان و بلوچستان و کوه سهند در آذربایجان شرقی.

این مناطق کوهستانی تأثیر زیادی بر اقلیم، منابع آبی و زیستگاه‌های طبیعی ایران دارند. اما آنچه برای ما مهم است، این موضوع بوده که با توجه به این مسئله، با یک نگاه ساده می‌توان فهمید که احتمال گیر افتادن در شرایط بحرانی مربوط به کوهستان‌ها، مسئله‌ی بعید یا غیر محتملی نیست و باید موارد لازم برای بقا در این شرایط را فرا بگیریم.

چه کسانی به کوه می‌روند؟

افراد مختلفی به دلایل گوناگون به کوه می‌روند. کوهنوردان و صخره‌نوردان برای صعود به قله‌ها و تمرینات ورزشی، طبیعت‌گردان و گردشگران برای لذت بردن از مناظر طبیعی و هوای پاک، و چوپانان و دامداران برای چرای دام‌های خود راهی کوهستان می‌شوند. محققان و زمین‌شناسان نیز برای مطالعه زیست‌بوم‌ها و منابع طبیعی به این مناطق می‌روند، در حالی که ورزشکاران حرفه‌ای از ارتفاعات برای افزایش توان بدنی خود بهره می‌برند.

همچنین، علاقه‌مندان به عکاسی و هنرمندان برای ثبت زیبایی‌های طبیعت و الهام گرفتن به کوه سفر می‌کنند. علاوه بر این، برخی افراد به‌دلیل سکونت در روستاهای کوهستانی، به‌صورت روزمره با کوه سروکار دارند و برای انجام کارهای روزمره خود به آنجا می‌روند. اگر بخواهیم لیست کلی از افراد را با توجه به حوادث و عمومیت نام ببریم، می‌توان دسته افراد زیر را بیشتر مشاهده کرد:

  • عامه مردم
  • کوه روها
  • کوه پیماها
  • کوه پیمای حرفه ای
  • کوهنورد ها
  • کوهنورد حرفه ای

به طور کلی، می‌توان متوجه شد که از هر قشری ممکن است افراد مختلف با کوه و کوهنوردی سر و کار داشته باشند.

چه کسانی بیشتر درگیر حادثه در کوهستان می شوند؟

حرفه ای ها!

بله، در کمال تعجب، بیشترین افرادی که درگیر حوادث در کوهستان می‌شوند، افراد حرفه‌ای هستند. افرادی که دارای سالها تجربه هستند و در صعود و کوه پیمایی دچار حوادث ناگوار و شرایط بحرانی می‌شوند.

حوادث کوهستان عوامل مرگ کوهنوردان هستند

عوامل و علل محتلفی برای این رخداد تلخ و غم‌انگیز وجود دارد که توسط آن‌ها هر ساله، عده‌ای از ورزشکاران کوهنورد کشورمان را برای همیشه از دست می‌دهیم؛ 

  • کوه گرفتگی
  • سقوط از ارتفاع
  • برف گیر و زمین گیر شدن
  • کولاک و باد
  • مه
  • برف کوری
  • هایپوترمی
  • گم شدن
  • و...

سقوط از ارتفاع در کوهنوردی‌های سنگین و خطرناک

سقوط کوهنوردان از ارتفاعات در ایران یکی از حوادث ناگوار و پرتکرار در رشته کوهنوردی است که عمدتاً به دلایلی مانند شرایط نامساعد جوی، نبود تجهیزات مناسب، بی‌تجربگی، خستگی مفرط و خطاهای مسیریابی رخ می‌دهد. کوه‌های مرتفعی همچون دماوند، سبلان، علم‌کوه و زردکوه، به دلیل شرایط سخت جوی و مسیرهای فنی، محل وقوع بسیاری از این حوادث بوده‌اند.

با وجود تلاش‌های تیم‌های امداد و نجات، متأسفانه هر سال تعدادی از کوهنوردان جان خود را از دست می‌دهند یا دچار آسیب‌های جدی می‌شوند. افزایش آگاهی، آموزش صحیح و استفاده از تجهیزات استاندارد می‌تواند نقش مهمی در کاهش این گونه سوانح داشته باشد.

شکستگی پا در کوهستان

شکستگی پا در کوهستان می‌تواند یک وضعیت خطرناک و چالش‌برانگیز باشد، زیرا محیط ناهموار، عدم دسترسی سریع به کمک‌های پزشکی و شرایط جوی نامساعد می‌توانند وضعیت را وخیم‌تر کنند. این نوع آسیب معمولاً بر اثر سقوط، لغزش روی سطوح سنگی یا ضربه شدید رخ می‌دهد و ممکن است همراه با درد شدید، تورم و ناتوانی در حرکت باشد.

در چنین شرایطی، ثابت نگه داشتن عضو آسیب‌دیده با وسایلی مانند چوب یا لباس، کاهش حرکت و درخواست کمک ضروری است. در صورت امکان، فرد باید وزن خود را روی پای سالم بیندازد یا از عصاهای موقت برای حرکت استفاده کند تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.

هایپوترمی چیست؟

هایپوترمی یا کاهش شدید دمای بدن زمانی رخ می‌دهد که بدن گرمای خود را سریع‌تر از تولید آن از دست می‌دهد و دمای مرکزی بدن به زیر ۳۵ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. این وضعیت معمولاً در محیط‌های سرد، به‌ویژه در کوهستان، هنگام خیس شدن لباس‌ها، قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض باد و سرما، یا خستگی شدید اتفاق می‌افتد.

علائم هایپوترمی شامل لرزش شدید، گیجی، از دست دادن هماهنگی حرکتی و در مراحل پیشرفته، کاهش هوشیاری و ایست قلبی است. برای جلوگیری از این وضعیت، پوشیدن لباس مناسب، خشک نگه‌داشتن بدن و مصرف مواد غذایی پرانرژی ضروری است. در صورت وقوع، فرد باید به محیط گرم منتقل شده و با استفاده از پتو، مایعات گرم و گرمای بدن دیگران گرم شود.

هایپوترمی دست

هایپوترمی در دستان زمانی رخ می‌دهد که دست‌ها به دلیل قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض سرما، به‌ویژه در هوای مرطوب و باد شدید، گرمای خود را از دست داده و دمایشان کاهش می‌یابد. این وضعیت می‌تواند باعث بی‌حسی، کاهش توانایی حرکت انگشتان و در موارد شدید، یخ‌زدگی و آسیب دائمی به بافت‌ها شود.

علائم اولیه شامل سردی، سوزن‌سوزن شدن و از دست دادن حس لمس است که می‌تواند به سفیدی یا تغییر رنگ پوست تا سیاه شدن منجر شود. برای جلوگیری از این وضعیت، پوشیدن دستکش‌های مناسب، خشک نگه‌داشتن دست‌ها و حرکت دادن انگشتان برای حفظ جریان خون ضروری است. در صورت بروز، باید دستان را به‌آرامی در آب ولرم گرم کرد و از قرار دادن مستقیم در معرض حرارت شدید خودداری نمود تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.

هایپوترمی در پاها

هایپوترمی پا زمانی رخ می‌دهد که پاها در معرض سرما و رطوبت طولانی‌مدت قرار گرفته و دمای آن‌ها به میزان خطرناکی کاهش یابد. این وضعیت معمولاً در شرایط کوهنوردی، برف‌نوردی یا هنگام خیس شدن کفش و جوراب در هوای سرد اتفاق می‌افتد و می‌تواند منجر به بی‌حسی، درد، تغییر رنگ پوست و در موارد شدید، یخ‌زدگی یا آسیب دائمی و سیاه شدن بافت‌ها شود.

علائم اولیه شامل احساس سرما، گزگز و کاهش حس پاها است که به‌مرور می‌تواند به ناتوانی در حرکت منجر شود. برای جلوگیری از این وضعیت، استفاده از کفش‌های ضدآب، جوراب‌های گرم و خشک نگه‌داشتن پاها ضروری است. در صورت بروز، باید پاها را به‌آرامی در آب ولرم گرم کرد و از قرار دادن آن‌ها در معرض حرارت مستقیم خودداری نمود تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.

هایپوترمی حاد انگشتان

هایپوترمی حاد دست یا پا زمانی رخ می‌دهد که اعضا به مدت طولانی در معرض سرمای شدید قرار گرفته و دمای بافت‌ها به حدی کاهش می‌یابد که گردش خون مختل می‌شود. در این حالت، ابتدا بی‌حسی، سوزن‌سوزن شدن و کاهش توانایی حرکت انگشتان رخ می‌دهد. با پیشرفت وضعیت، رنگ پوست ممکن است به سفید، آبی یا خاکستری تغییر کند و در موارد شدید، به دلیل یخ‌زدگی و مرگ سلولی، سیاه شدن انگشتان اتفاق بیفتد که نشان‌دهنده آسیب دائمی و احتمال قطع عضو است.

برای پیشگیری، پوشیدن دستکش‌های عایق، خشک نگه‌داشتن دست‌ها و گرم کردن مداوم آن‌ها ضروری است. در صورت بروز، باید دستان را به‌آرامی در آب ولرم گرم کرده و از گرمای مستقیم پرهیز کرد تا از شوک حرارتی و آسیب بیشتر جلوگیری شود.

باد و جریان هوا

باد یا Wind جریان هوایی است که از مراکز پرفشار به طرف مراکز کم فشار به حرکت در می‌آید.هر چه شیب فشار (تفاوت فشار) بین دو نقطه بیشتر باشد شدت جریان هوا نیز بیشتر خواهد بود. باد در کوهنوردی یکی از عوامل مهم و گاه خطرناک محیطی است که می‌تواند تأثیرات جدی بر روی ایمنی و عملکرد کوهنوردان داشته باشد.

وزش بادهای شدید در ارتفاعات باعث کاهش دمای بدن، افزایش خطر هایپوترمی و کاهش تعادل می‌شود که می‌تواند منجر به سقوط یا خستگی زودرس گردد. علاوه بر این، باد می‌تواند دید را محدود کرده، ارتباطات را دشوار سازد و تأثیر منفی بر تصمیم‌گیری بگذارد. برای مقابله با بادهای شدید، استفاده از لباس‌های ضدباد، عایق مناسب و حرکت در مسیرهای محافظت‌شده توصیه می‌شود. در شرایط بحرانی، یافتن سرپناه و کاهش ارتفاع می‌تواند از خطرات جدی‌تر جلوگیری کند.

شاخص سرعت باد در جدول بیوفورت

طبقه‌بندی سرعت باد بر اساس شاخص بیوفورت یک مقیاس استاندارد برای توصیف شدت باد از حالت آرام تا طوفان شدید است. این شاخص از عدد ۰ تا ۱۲ درجه‌بندی شده و بر اساس تأثیر باد بر محیط و اشیا ارزیابی می‌شود. در سطح ۰، باد کاملاً آرام است و هیچ حرکتی در برگ‌ها یا دود مشاهده نمی‌شود، در حالی که سطح ۴ نشان‌دهنده نسیم معتدل با حرکت محسوس شاخه‌ها است.

با افزایش شدت، در سطح ۷ درختان کوچک به‌وضوح تکان می‌خورند و حرکت در برابر باد دشوار می‌شود. در سطح ۱۰ و بالاتر، باد بسیار شدید بوده، باعث سقوط درختان و آسیب به سازه‌ها می‌شود. سطح ۱۲ نشان‌دهنده طوفان سهمگین با سرعت بیش از ۱۱۸ کیلومتر بر ساعت است که می‌تواند خسارات گسترده‌ای ایجاد کند. کوهنوردان باید با این شاخص آشنا باشند تا بر اساس سرعت باد، مسیر و تجهیزات خود را به‌درستی تنظیم کنند.

جدول شاخص احساس سرما از باد

جدول شاخص سرمای باد معیاری برای ارزیابی تأثیر ترکیبی دما و سرعت باد بر احساس سرمای بدن انسان است. این شاخص نشان می‌دهد که چگونه باد شدید باعث افزایش سرعت از دست رفتن گرمای بدن شده و دمای قابل‌احساس را پایین‌تر از مقدار واقعی آن کاهش می‌دهد. برای مثال، در دمای ۰ درجه سانتی‌گراد، اگر سرعت باد به ۴۰ کیلومتر بر ساعت برسد، بدن انسان سرما را معادل دمای منفی ۱۰ درجه حس می‌کند. با افزایش سرعت باد، این اثر تشدید شده و خطر یخ‌زدگی و هایپوترمی افزایش می‌یابد.

آگاهی از این شاخص برای کوهنوردان ضروری است، زیرا می‌تواند در انتخاب پوشش مناسب و تصمیم‌گیری درباره ادامه مسیر یا یافتن سرپناه تأثیرگذار باشد.

هایپوترمی در نقاط مختلف بدن

هایپوترمی در بدن انسان به‌طور متغیر در نقاط مختلف بدن تأثیر می‌گذارد و شدت آن به میزان کاهش دمای هر قسمت بستگی دارد. در ابتدا، هنگامی که بدن در معرض سرمای شدید قرار می‌گیرد، دمای مرکزی بدن (قلب، ریه‌ها و مغز) کاهش می‌یابد و تلاش برای حفظ دما از طریق لرزیدن و محدود کردن جریان خون به بخش‌های غیرضروری بدن شروع می‌شود.

در قسمت‌های انتهایی مانند دست‌ها، پاها و انگشتان، به دلیل کاهش جریان خون، هایپوترمی سریع‌تر رخ می‌دهد و می‌تواند منجر به بی‌حسی، تغییر رنگ پوست و یخ‌زدگی شود. در این بخش‌ها، بدن به‌طور طبیعی تلاش می‌کند خون را به قسمت‌های حیاتی‌تر برساند، که در نهایت ممکن است منجر به آسیب دائمی در صورت عدم درمان فوری گردد. در مناطق مرکزی بدن، همچنان که دما کاهش می‌یابد، عملکرد اعضای حیاتی مختل می‌شود و در مراحل پیشرفته، ممکن است منجر به از دست دادن هوشیاری، کاهش ضربان قلب و حتی ایست قلبی شود.

نقاط حساس بدن که زودتر دما را از دست می دهند

  • گوش بینی صورت و سر
  • کف دستها و انگشتان دست
  • پا و انگشتان پا

انسان به صورت تجربی از سه ناحیه زودتر سرما میخورد

  • پهلو ها
  • سر و صورت
  • پاها

بقا در برف و کولاک در کوهستان

تایسون استیل

تایسون استیل، کوهنورد و ماجراجوی آمریکایی، در سال ۲۰۱۸ تجربه‌ای شگفت‌انگیز از بقا در سرمای شدید آلاسکا داشت. او به مدت ۲۳ روز در دمای -۲۵ درجه سانتی‌گراد گرفتار شد. استیل پس از سقوط از کوه و آسیب به پای خود، قادر به حرکت نبود و در موقعیت بسیار سختی قرار گرفت.

در این مدت، او به طرز چشمگیری با هایپوترمی روبه‌رو شد، به‌ویژه در نواحی انتهایی بدن مانند انگشتان پا و دست‌ها که تحت تأثیر سرمای شدید قرار گرفتند. بدن او به سرعت گرمای خود را از دست داد و دمای مرکزی بدن کاهش یافت، اما او توانست با استفاده از تجربه و آگاهی از علائم هایپوترمی، خود را از خطرات جدی مانند یخ‌زدگی و ایست قلبی نجات دهد.

در طول این مدت، او با حفظ حرکات ساده و استفاده از لباس‌های عایق و محدود کردن مصرف انرژی، تلاش کرد تا بدنش را گرم نگه‌دارد. نهایتاً، پس از ۲۳ روز از وقوع حادثه، تیم‌های امدادی موفق به پیدا کردن او شدند و جانش نجات یافت. این تجربه نشان داد که در شرایط بحرانی، حفظ آرامش، استفاده از دانش بقا و آگاهی از خطرات هایپوترمی می‌تواند نقش حیاتی در بقا ایفا کند.

کوهنورد گم شده در ارتفاعات دارآباد تهران

یک کوهنورد ایرانی در ارتفاعات دارآباد تهران به مدت پنج روز گم شد و در این مدت در شرایط سخت کوهستانی گرفتار شد. او که به قصد کوهنوردی به این منطقه رفته بود، به دلیل شرایط جوی نامساعد و تغییرات ناگهانی در مسیر، از گروه خود جدا شد و پس از گم شدن، با مشکلاتی چون سرما و خستگی شدید روبه‌رو گردید. در این مدت، کوهنورد تلاش کرد تا با استفاده از تجربیات قبلی خود و یافتن پناهگاه‌های موقت از خطرات احتمالی مانند هایپوترمی جلوگیری کند.

پس از پنج روز جستجو، تیم‌های امدادی با استفاده از تجهیزات هوایی و زمینی موفق به یافتن او شدند و جانش نجات یافت. این حادثه نشان داد که حتی در مسیرهای شناخته‌شده نیز شرایط می‌تواند به سرعت تغییر کند و اهمیت آمادگی، برنامه‌ریزی دقیق و آگاهی از خطرات کوهستانی بیشتر از همیشه آشکار شد.

پیدا شدن خلبان پاراگلایدر بعد از 2 روز

در سال 1399، یک خلبان پاراگلایدر ایرانی در کوهستان‌های اطراف تهران پس از پرواز با پاراگلایدر به مدت دو روز گم شد. این حادثه زمانی رخ داد که خلبان به دلیل شرایط جوی نامساعد و بادهای شدید، از مسیر خود منحرف شد و در منطقه‌ای سخت‌گذر در کوهستان‌های البرز گرفتار شد. در این مدت، او با چالش‌های بزرگی همچون کاهش دمای بدن، احتمال هایپوترمی و کمبود منابع مواجه بود. به دلیل سرمای شدید و نبود امکانات، این خلبان برای محافظت از خود تلاش کرد تا در مکانی امن پناه گیرد و از تجهیزات محدود خود برای حفظ گرمای بدن استفاده کند.

تیم‌های امدادی با استفاده از هلی‌کوپتر و جستجوهای زمینی موفق شدند پس از دو روز جستجو او را پیدا کنند. این حادثه به‌خوبی نشان داد که شرایط جوی در کوهستان‌ها می‌تواند به سرعت تغییر کند و حتی افرادی که تجربه دارند، در صورت بی‌احتیاطی یا وقوع شرایط غیرمنتظره، ممکن است دچار مشکلات جدی شوند. پس از نجات، خلبان به‌طور معجزه‌آسا جان سالم به‌در برد و این حادثه تأکیدی بر اهمیت برنامه‌ریزی دقیق، بررسی شرایط جوی و داشتن تجهیزات ایمنی در کوهنوردی و ورزش‌های هوایی بود.

پیشگیری از رفتار پر خطر قبل از سفر

با توجه به مطالب توضیح داده شده در بخش‌های قبلی، قطعا درنظر گرفتن موارد بسیاری چه در هنگام سفر و همچنین بصورت ویژه، در زمان پیش از سفر، موضوع بسیار مهمی است که به مواردی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

  • بررسی شرایط جوی
  • استعلام مسیر و دسترسیها
  • استعلام خدمات و امکانات موجود در مسیر
  • تغذیه و خواب مناسب
  • همراه داشتن تجهیزات لازم
  • دانش و مهارت

قدرت ذهن آماده، مهمترین ابزار بقا در طبیعت

نیروی ذهن آماده در کوهنوردی و شرایط بقا یکی از مهم‌ترین عوامل نجات در موقعیت‌های بحرانی است. در شرایط سخت کوهستان، مانند گم شدن، مواجهه با طوفان، یا کمبود منابع، کنترل استرس و حفظ آرامش می‌تواند تفاوت بین بقا و خطر را تعیین کند. ذهن آماده به کوهنورد کمک می‌کند تا با ارزیابی دقیق شرایط، تصمیمات درست بگیرد، منابع موجود را مدیریت کند و از اشتباهات ناشی از وحشت جلوگیری نماید.

تمرکز بر تکنیک‌های بقا مانند یافتن سرپناه مناسب، صرفه‌جویی در انرژی، حفظ دمای بدن و درخواست کمک در زمان مناسب، همگی نیازمند ذهنی قوی و آماده هستند.

تمرین مهارت‌های روانی، تجربه و آگاهی از خطرات محیطی، به کوهنوردان کمک می‌کند تا در شرایط دشوار، بهترین واکنش را نشان دهند و شانس نجات خود را افزایش دهند. شاید بتوان گفت، تنها لازمه برای شرایط بقا، ذهن آماده است، تجهیزات تنها امکانات اضافه هستند.

بقا چیست؟

  • بقا تلاش شماست برای باقی ماندن، بقا امید به زندگیست، بقا حسی است نهفته در غریضه هر فرد، بقا میل به زنده ماندن است.
  • بقا روش شماست برای مدیریت شرایطی خاص که منجر به نجات شما میشود.
  • بقا تصمیم گیری در لحظه است.
  • بقا عکس العمل شماست به آنچه ادامه حیات شما را تهدید میکند.
  • بقا روش شماست برای زنده ماندن.
  • بقای شما در گرو عملکرد صحیح شماست.

آیا حفر غار برفی راه مناسبی برای بقا است؟

حفر غار برفی یکی از مهم‌ترین تکنیک‌های بقا در شرایط بحرانی کوهستانی است که می‌تواند از کوهنوردان در برابر سرما و بادهای شدید محافظت کند. برف به دلیل خاصیت عایق حرارتی، می‌تواند دمای داخل غار را نسبت به محیط بیرون چندین درجه گرم‌تر نگه دارد و از بروز هایپوترمی جلوگیری کند.

برای ساخت غار برفی، ابتدا باید محلی با برف کافی و مستحکم انتخاب شود، سپس با استفاده از بیل یا ابزار مناسب، تونلی به داخل برف حفر کرد و فضایی گنبدی‌شکل برای استراحت ایجاد نمود. ورودی غار باید کمی پایین‌تر از محل استراحت باشد تا گرما در داخل حفظ شود. همچنین، ایجاد سوراخ‌های تهویه برای جلوگیری از کمبود اکسیژن ضروری است. این پناهگاه موقتی گاها می‌تواند در شرایط اضطراری جان کوهنوردان را نجات دهد و زمان بیشتری برای یافتن مسیر یا دریافت کمک فراهم کند.

اما بر اساس تجربه‌های شکل گرفته، حفر غار برفی در شرایط واقعی فاقد کارایی لازم بوده و زمان و توان زیادی را از کوهنورد میگیرد. در شرایط بحرانی، انرژی و زمان شما، طلایی‌ترین داشته شماست پس باید به بهترین و بهینه‌ترین نحو از آن استفاده کنید.

راهکار کاربردی

در وسط روز و زمانی که حتی خورشید در پشت ابرهاست، در باد و کولاک حرارت درون چادر می تواند ۲۲ تا ۲۸ درجه گرمتر از هوای بیرون باشد. در نتیجه برپا کردن چادر و مخصوصا استفاده از چادرهای نجات، می‌تواند امری ثمربخش و کمک کننده باشد.

مدیریت شرایط

  • حفظ خونسردی
  • قبول واقعیت و حفظ امید
  • حفظ انرژی
  • تعریف و تثبیت شرایط
  • یافتن راهکار
  • تصمیم گیری
  • مواجهه
  • امید و تسلیم نشدن

استفاده از عناصر موجود در طبیعت

پس از حفظ آرامش و خونسردی، می‌توانید تمام عناصری که در طبیعت در اطراف شما وجود دارند را بررسی کنید، در کنار این موضوع ابزارهای خود را بررسی کنید و نیازها و اولویت‌های لازم را در نظر بگیرید. با رسیدن به راهکارها بر اساس اولویت و تصمیمگیری در آرامش، شروع به انجام کارهای لازم برای ساختن تمهیدات اصلی کنید. یکی از فعالیت‌هایی که می‌تواند کمک ویژه‌ای برای شما باشد، کارگاه بیواک است و می‌توانید درمورد آن بیشتر مطالعه کنید. در ادامه مطلب شما را با تجهیزات بسیار مهمی که می‌توانند کمک بزرگی برای شما باشند، آشنا خواهیم کرد.

چادر ناجی (Survival tent)

  • مقاومت بسیار بالا در مقابل بادهای شدید
  • بدون تیرک
  • بدون نیاز به نصب
  • بسیار سبک
  • کم حجم
  • با قابلیت اتصال به کوله پشتی
  • ضد آب
  • ضد باد
  • جلوگیری از اثرات دمای احساسی
  • امکان پخت و پز داخل چادر
  • امکان روشن کردن کپسول خوراک پزی و شمع بقا

شمع بقا (Survival candle)

  • این شمع و انواع مختلف آن می تواند از 8 ساعت الی 36 ساعت بسوزد
  • هنگام سوختن دود نمی کند
  • بسیار ایمن است
  • شعله ای کاملن قابل مدیریت دارد
  • کم حجم است
  • وزن مناسبی در حالت با کیفیت آن دارد
  • در مقابل باد مقاوم است
  • گرمای مورد نیاز برای 3 نفر در فضای بسته را فراهم میکند
  • قابل ساخت در منزل است
  • مواد اولیه برای ساخت آن بسیار ارزان و در دسترس همگان است

شمع وارمر بقا

  • بسیار سبک
  • بسیار کم حجم
  • مقاوم در برابر باد
  • با قابلیت سوختن 8 ساعت
  • قابل ساخت در منزل
  • مناسب برای روشن کردن زیر پتوی نجات


سوت طوفان (سوت نجات)

  • 75 درصد بلند تر از قویترین سوت جهان
  • صدای آن تا فاصله 15 متر زیر آب شنیده میشود
  • بدون ایجاد ارتعاش
  • فرکانس بالا
  • دور کننده حیوانات وحشی
  • صدای رسا در باد و طوفان
  • بسیار سبک
  • کم حجم
  • مقاوم در برابر ضربه

لیزر پوینتر برای بقا در طبیعت

  • برد بالای 5 کیلومتر
  • قابل روئیت در مه
  • قابل روئیت در برف
  • قابل روئیت در روز
  • قابل روئیت در کولاک و ابر و باد
  • امکان تشخیص محل دقیق فرد گرفتار شده
  • امکان بقراری ارتباط point to point
  • کم حجم
  • دسترسی آسان
  • مقاوم در برابر ضربه
  • مقاومت بالا در برابر سرما و گرما
  • قیمت مناسب

منور و دودزا، راهی برای دریافت کمک از تیم نجات و تامین نور

  • در انواع مختلف
  • رنگهای مختلف
  • با قابلیت پرتاب
  • روشن ماندن در آب
  • مدت زمان سوختن 20 الی 40 دقیقه
  • دور کردن حیوانات

کیت بقا

  • پیش بینی ما از شرایط اضطراریست
  • از کوله پشتی و تجیزات ما مهم تر است
  • کم حجم
  • سبک
  • کامل
  • ضد آب
  • در دسترس باشه
  • وسایل کاربردی
  • کمکهای اولیه
  • با کیفیت

تجهیزات ضروری پیشنهادی

  1. سوت
  2. نوشیدنی گرم
  3. قمقمه نجات اضطراری
  4. چادر نجات
  5. پتوی نجات
  6. فلریا عامل دودزا
  7. فایر استارتر فندک کبریت دائمی
  8. پوینتر
  9. شمع بقا
  10. لباس اضافی
  11. فوم یا زیرانداز عایق 

شرکت در رویدادهای آموزشی بقا در مارکوشیال

مارکوشیال، به عنوان پلتفرم جامع برپایه رویداد، در زمینه‌های بسیاری فعالیت دارد و به سادگی می‌توانید انواع ایونت‌های مختلف را در مارکو ایجاد کنید. همچنین، تنها با ثبت نام در مارکوشیال از طریق وبسایت یا اپلیکیشن مارکو، می‌توانید در رویدادهای طبیعتگردی و بقای عماد تفضلیان شرکت کنید و تجربه‌های منحصر به فردی کسب کنید.

مارکو، شروع یک ماجرا

با دنبال کردن ما نه تنها در جریان آموزش‌های جذاب و کلیدی مارکوشیال که هر روز میزاریم قرار میگیری، بلکه هیچ اتفاق جذابی رو از دست نمیدی!

عماد تفضلیان

مسئول کمیته بقا انجمن پزشکی کوهستان ایران مدرس بقا در طبیعت محیط بانان سازمان حفاظت از محیط زیست کشور مدرس مدیریت بحران فرد حادثه دیده در طبیعت - ...

0 نظر

برای ارسال دیدگاه باید وارد سیستم شوید. برای ورود کلیک کنید.

تمایل دارید مطلب خود را در وبلاگ مارکوشیال قرار دهید؟