• مارکوشیال
• توسط
• دوشنبه ۶ مرداد ۱۳۹۹

هر آنچه باید در مورد پارک جمشیدیه به عنوان زیباترین بوستان سنگی تهران بدانید

مقدمه

قدم زدن در طبیعت دلچسب و طبیعت‌گردی در فضایی بکر به دور از هوای آلوده تهران و شلوغی نیازی به سفر چند روزه به دیگر استان‌ها ندارد. در منطقه یک تهران و ناحیه چهار آن بوستان سنگی جمشیدیه قرار دارد که دارای طبیعتی بکر و زیبا و درختانی کهنسال است. این پارک برای طبیعت‌گردی یا حتی برگزاری تور یک روزه با دوستان و خانواده انتخاب بسیار مناسبی است. پارکی که طبق نظرسنجی‌ از شهروندان یکی از زیباترین تفرجگاه‌های تهران به شمار می‌رود. به همین دلیل در ادامه به هرآنچه باید در مورد پارک جمشیدیه؛ زیباترین بوستان سنگی تهران بدانید، پرداخته‌ایم پس با مطلبی دریگر از وبلاگ مارکوشیال با ما همراه باشید. در این بررسی به تاریخچه، راه‌های دسترسی و موارد دیدنی این پارک که به هیچ وجه نباید از دست بدهید، نیز پرداخته شده است.

علاوه بر تمام این موارد، باید گفت که جمشیدیه مکان مناسبی برای تهران‌گردی هم هست. اغلب مردم تهران به میهمانان خود پیشنهاد می‌دهند تا دور از دغدغه و شلوغی تهران، ساعاتی را در دل طبیعت در این بوستان بی‌نظیر سپری کنند و هوای تازه را به ریه‌ها راه دهند. نه تنها این مکان برای ایرانی‌ها بلکه برای توریست‌های خارجی هم جذاب است و طبق آمار هر ساله تعداد زیادی از آن دیدن می‌کنند.

موقعیت مکانی و وسعت پارک جمشیدیه

همانگونه که اشاره شده این بوستان زیبا که مقصد تفرج و کوهنوردی بسیاری است در منطقه یک و در دامنه‌های کوه کلکچال قرار گرفته است. درختان بسیار زیاد و گونه‌های گیاهی خاص که اغلب نیز عمر بسیار بالایی دارند باعث شده است که این بوستان یکی از ریه‌های اصلی شهر نیز به شمار بیاید. گفته می شود که پارک جمشیدیه دارای وسعتی بسیار بالا نیز هست و به همین خاطر در کنار پارک ملت یکی از وسیع‌ترین تفرجگاه‌های شهر تهران محسوب می‌شود.

از لحاظ موقعیت مکانی باید گفت که در شمال نیاوران قرار گرفته، از شرق به باغ‌های دولو و از شرق به خیابان جمشیدیه منتهی خواهد شد. اگر قصد دسترسی به جاده کلکچال را نیز دارید؛ باید گفت که این بوستان زیبا از غرب به این جاده منتهی می‌شود. همچنین در مورد ارتفاع این پارک نیز باید گفت که 1800 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. وسعت این مجموعه با اضافه شدن باغ سنگی فردوسی در سال‌های اخیر نیز بیشتر شده است. این باغ یکی از جاذبه‌های مجموعه جمشیدیه و گاهی حتی رقیب جدی برای آن است.

پر بیراه نیست که به همین دلیل بوستان جمشیدیه در کنار عنوان زیباترین بوستان سنگی تهران و محبوب‌ترین تفرجگاه تهرانی‌ها؛ لقب مرتفع‌ترین بوستان تهران را هم به دوش بکشد. یک نکته مهم اینکه اگر قصد دیدن از این پارک در ماه‌های انتهایی پاییز و یا زمستان را دارید به هیچ وجه لباس گرم را فراموش نکنید زیرا از اولین مکان‌هایی است که در تهران برف در آن می‌بارد.

تاریخچه پارک جمشیدیه

آنچه که در مورد تاریخچه این پارک شاید بسیار جالب و شنیدنی باشد و کمتر کسی از این داستان مطلع باشد؛ این نکته است که پارک جمشیدیه در ابتدا برای سرای سالمندان اختصاص داده شده بود. البته همانطوری که شاهدیم این طرح اجرا نشد. اما در مورد داستان اصلی اینکه این باغ‌ها متعلق به که بوده‌اند و چرا تبدیل به بوستان شده باید گفت که یکی از خاندان مشهوری که اغلب باغ‌های شمال تهران متعلق به آنها بوده ؛ خاندان دولوها بودند. این خاندان در اصل از خانواده‌های اصیل قاجاری به شمار می‌رفتند.

این بخش ملک دولوها که امروزه به نام پارک جمشیدیه شناخته می‌شود در واقع جز دارایی فردی از همین خانواده قاجاری به اسم جمشید دولو بوده است. این فرد حدود ۶۹ هزار مترمربع از این باغ‌ها را به فرح پهلوی هدیه می‌کند. همانگونه که اشاره شد این مکان در ابتدا به نیت ساخت خانه سالمندان کنار گذاشته شد اما طرح آن هرگز به مرحله اجرا نرسید و بعدها تبدیل به بوستانی عمومی می‌شود. در واقع تبدیل واقعی این باغات به بوستان و آنچه که ما امروزه شاهد آن هستیم از سال 1356 اجرایی شده است.

این بوستان در تاریخ خود دوبار بازسازی را تجربه کرده است و در مهمترین آن در سال 74 حدود 16 هکتار به آن ملحق شده است. به یاد شاعر نامی ایرانی؛ فردوسی این بخش را بوستان سنگی فردوسی می‌نامند که یکی از بخش‌های اصلی پارک جمشیدیه به شمار می‌رود.

طراحی بوستان پارک جمشیدیه

 در مورد طراحی پارک جمشیدیه باید گفت که این باغ قدیمی بسیار چشم‌نواز و عالی است؛ همه ناصر طراحی الهام گرفته از باغ‌های قدیمی ایرانی هستند که با مولفه‌های مدرن و هنری تلفیق شده‌اند. گفته می‌شود که پارک جمشیدیه به دلیل ساخته شدن در ارتفاع و دامنه کوه بسیار نیز شبیه باغ های ایتالیایی است و همانند باغ‌های سبک ایتالیایی دسترسی زیادی به کوههای اطراف آن دارد. این پارک با کمک هنرمندان و مجسمه سازان مشهور ایرانی ساخته شده است.

تنظیمات و محل قرارگیری بخش‌‌های مختلف خیره کننده است و هر چه بیشتر به بالا حرکت کنید ، منظره های آسمان شهر تهران بهتر می شود که در غروب بسیار عالی است. آبشار اصلی و حوضچه باغ اصلی در طراحی باغ اصلی است، مسیرهای پیاده روی شبکه ای برای این پارک در نظر گرفته شده است.

خالق این طراحی خاص را سه فرد به نام‌های غلامرضا پاسبان حضرت، روح الله نیک خصال و محمد برقعی برعهده داشته‌اند. بخشی از مجسمه‌های سنگی که بخشی از زیبایی‌های این بوستان محسوب می‌شود و به طراحی آن رنگی مدرن بخشیده هنر دست مجسمه‌ساز فقید تهرانی؛ ناصر هوشمند وزیری است.

کامران طباطبایی دیبا نیز که باید در این بخش از آن یاد کرد؛ از دیگران طراحان پارک جمشیدیه است. این فرد که دانش آموخته رشته معماری در دانشگاه هاروارد بوده تکمیل کننده طرح اولیه و به نوعی طراح اصلی پارک جمشیدیه به شمار می‌رود. البته این فرد سهم مهمی در معماری بناهای تهران داشته و از موارد مهم در کارنامه کاری او می‌توان به معماری موزه هنرهای معاصر، پارک شفق، دانشجو و مواردی از این دست اشاره کرد.

نورپردازی از دیگر جنبه‌های مهم طراحی پارک جمشیدیه است که تمام مسیرهای اصلی به قله با چراغ روشن می‌شود. الگوهای مشخصی که برای قرارگیری چراغ‌ها به کار رفته، نقطه عطفی برای طراحی این پارک است.

بخش‌های مختلف پارک جمشیدیه

برای بازدید از باغ سنگی جمشیدیه و بهره بردن مفید از تعطیلات خود در تهران، جزئیاتی از بخش‌های مختلف پارک را در ادامه بخوانید که راهنمای شما برای سیاحت و تفریح خواهد بود.

مسیرهای پیاده‌‌روی

سنگ فرش‌های جذاب جمشیدیه حس خوبی را هنگام پیاده‌روی به فرد منتقل می‌کند. مسیرهایی را که از میان باغهای سنگی به سمت آبشار اصلی و برکه منتهی می‌شود را دنبال کنید و از گونه‌های گیاهی جذاب و هوای پاک آن بهره ببرید. همچنین در داخل پارک، مکان‌هایی برای اتراق و پیک نیک مانند آلاچیق‌ها و چایخانه‌های سنتی پیدا خواهد شد، پس اگر با خانواده هستید نگران پیدا کردن جا برای نشستن و خوردن یک ناهار دلچسب دور هم نباشید.

کوهنوردی

اگر می خواهید پیاده روی شما طولانی‌تر شود و سر از ارتفاعات در بیاورید، مسیرهای کوهنوردی وجود دارد که شما را از پارک تا بالای قله کلکچال می‌رساند، در پایان کوهنوردی مناظر دیدنی و جذاب در مقابل دیدگان شما خواهد بود. در واقع همه شهر زیر پای شماست.

خانه‌های فرهنگی

 در طول این مسیرهای پیاده‌روی ، مناطقی برای نشستن ایجاد شده است، از جمله خانه‌های فرهنگی، که به نمایندگی از سبک زندگی اقوام آذری، کرد، ترکمن و زاگرس نشین ساخته شده است. در طراحی چهار خانه فرهنگی، مواد و فرم‌های سنتی استفاده شده بیانگر شیوه زندگی این اقوام است. سنگ قرمز برای "خانه آذری" از جمهوری آذربایجان آورده شد. "خانه زاگرس" شکل یک چادر عشایری باز است، در حالی که "خانه فرهنگی ترکمن" شامل مجموعه‌ای از فضاهای دایره‌ای با سقف‌های گنبدی الهام گرفته از یورت‌های سنتی است.

این خانه‌های فرهنگی که نشان دهنده تنوع میراث قومی و قبیله‌ای ایران از ارزش بالای برای بازدید برخوردارست و یکی از مکان‌هایی که توصیه می‌شود دیدن آن را از دست ندهید، همین مکان‌هاست.

رستوران‌ها و چایخانه‌ها

برای کسانی که قصد دارند غذای خود را در فضای طبیعی دلچسب میل کنند، یا در هوای دل‌انگیز این باغ خود را مهمان یک نوشیدنی کنند، رستوران‌ها و چایخانه‌ها نیز در این پارک در دسترس است. کافه‌ها نیز از دیگر جاذبه‌های آن برای قشر جوان یا حتی یک قرار کاری در محیطی متفاوت است.

اماکن فرهنگی

در برخی از فصول و زمان‌های خاصی از سال در این پارک نمایشگاه‌های فرهنگی و صنایع دستی به صورت موقت دایر است. همچنین برای علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر یک آمفی تئاتر با فضای باز با طراحی کلاسیک نیز وجود دارد.

باغ سنگی فردوسی

نقطه ورود این باغ ، فضای باز آسفالت شده‌ای است که تحت تسلط یک مجسمه بزرگ از فردوسی ، شاعر حماسه ایرانی است. 

خانه فرهنگی هم که اشاره شد در این باغ سنگی قرار دارد. طبیعت بکر، مسیرهای پیاده‌روی و دریاچه مصنوعی از دیگر دیدنی‌های این باغ سنگی به شمار می‌روند.

مجسمه‌های سنگی

یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری مهم در پارک جمشیدیه مجسمه‌های سنگی هستند. لذت عکاسی و دیدن این مجسمه‌ها پیمودن پله‌های متعدد و گاه دشوار را به تجربه‌ای شیرین و دلچسب بدل می‌کند.

ارزش این مجسمه‌ها نه تنها به خاطر جذب گردشگران است بلکه هنر دست هنرمندان مشهوری است و بار هنری و تاریخی نیز دارد که به پارک جمشیدیه جنبه مدرن و زیبایی نیز بخشیده است.

سایر جاذبه‌ها

آب‌نماهای متعدد، در کنار دریاچه این مجموعه علاوه بر طراوت بخشیدن به فضای پارک نظر بسیاری از افراد را برای تماشای ماهی‌ها و مرغابی‌ها به خود جلب می‌کند. 

فضایی هم برای نگهداری پرندگان در نظر گرفته شده که از جذابیت خاصی برخوردار است. دسترسی راحت به سرویس‌های بهداشتی از دیگر مزایای این بوستان است.

اگر هم یک طبیعت شناس هستید و به دنبال یک موزه طبیعی به معنای واقعی هستید درختان و گونه‌های گیاهی متعدد در پارک جمشیدیه فرصت مطالعه و مشاهده را برای شما فراهم به راحتی می‌کند. مخصوصاً فصل بهار و پاییز نمی‌توان چشم از زیبایی‌های درختان برداشت

نحوه دسترسی به پارک جمشیدیه

اگر تصمیم خود را برای گردش یک روزه و همراه با خانواده یا دوستان در پارک جمشیدیه گرفته‌اید؛ دسترسی به این منطقه با وسایل گوناگون و از راه‌های متعدد فراهم است. چنانچه با ماشین شخصی خود قصد عزیمت به این مکان زیبا را دارید؛ بهتر است این آدرس را فراموش نکنید: تهران- انتهای خیابان شهید باهنر یا همان نیاوران- انتهای خیابان فیضیه و امیدوار . برای اینکه سریع‌تر این آدرس را پیدا کنید در ادامه لوکیشن دقیق بوستان جمشیدیه را بر روی نقشه را نیز آورده‌ایم. ( مسیریابی به کمک گوگل )

اگر هم مثل اکثر تهرانی به دنبال فرار از خیابان‌های شلوغ و بوق ممتد ماشین‌ها در ترافیک هستید؛ بهترین گزینه برای رفتن به این بوستان استفاده از خطوط مترو است. هنگام سوار شدن به مترو که هستید هدف خود را ایستگاه تجریش قرار دهید و متناسب با آن خطوط خود را عوض کنید. البته اگر خط بی آر تی راه آهن – تجریش یا تاکسی‌های خطی برای این مسیر که در دسترس شماست استفاده کنید. مهم رسیدن به تجریش است.

هنگامی هم که به تجریش رسیدید به راحتی می‌توانید تاکسی‌های خطی را ببینید که از میدان قدس به سمت بوستان حرکت می‌کنند و شما را به مقصدتان برای تفرج خواهند رساند.

سخن پایانی

این بوستان که پروژه‌ای عظیم در ساخت یک پارک به شمار می‌رود، نه تنها در میان تهرانی‌ها بلکه برای توریست‌ها نیز از محبوبیت بالایی برخوردار است. تأثیر مستقیمی و مثبتی بر شهر داشته است و فشار را برای توسعه در دامنه کوه‌های البرز کاهش داده غیر قابل انکار است..

پارک جمشیدیه محیطی را ایجاد می‌کند که در آن مردم ، طبیعت و فرهنگ شکوفا می شوند. این بوستان بدون شک تصویری از باغ سنتی ایرانی در کنار نشانه‌ها و فاکتورهای مدرن است. باغ سنگی فردوسی، هم در این مجموعه اهمیت طراحی محیط طبیعی را در فرایند کلی شهرسازی نشان می‌دهد.

 در واقع برای فرار از شهر و مشکلات آن و رسیدن به محیطی که بکر بودن طبیعی خود را به بهترین شکل حفظ کرده است؛ پارک جمشیدیه گزینه‌ای ایده‌آل است. محیط جنگلی، حضور اقوام ایرانی، رسیدن به کوه، مناظر جذاب طبیعی، در نظر گرفتن امکانات رفاهی به بهترین وجه و مواردی از این دست نشان از توجه ویژه به این بوستان دارد. شما می‌توانید در مارکوشیال یک رویداد حضور در پارک جمشیدیه را ترتیب دهید و حتی به رویداد سایر افراد نیز بپیوندید.